Ιάκωβος Καμπανέλλης

Δυο μέρες μετά την παγκόσμια μέρα του Θεάτρου πέθανε σήμερα ένας από τους σημαντικότερους έλληνες θεατρικούς συγγραφείς ο Ιάκωβος Καμπανέλλης σε ηλικία 89 χρονών.
Μας κροροδότησε ένα πλούσιο έργο, κυρίως θεατρικό, αλλά κινηματογραφικό και στιχουργικό.
Είχε γεννηθεί στη Νάξο το 1922.

Άρχισε να γράφει θεατρικά έργα επειδή δεν τον δέχθηκαν στις εισαγωγικές εξετάσεις της δραματικής σχολής του «Θεάτρου Τέχνης»
Το 1950 ανέβηκε το πρώτο του έργο: «Ο χορός πάνω στα στάχυα».
Ακολούθησαν τα θεατρικά: «Η ηλικία της νύχτας», «Ο γορίλας και η Ορτανσία», «Παραμύθι χωρίς όνομα», «Βίβα Ασπασία», «Οδυσσέα γύρισε σπίτι», «Η αποικία των τιμωρημένων», «Ασπασία».
Το αντιδικτατορικό έργο, «Το μεγάλο μας τσίρκο», έγινε μεγάλη επιτυχία το 1973, στη διάρκεια της χούντας, με την Τζένη Καρέζη και τον Κώστα Καζάκο.

Στη συνέχεια, ο Καμπανέλλης έγραψε, μεταξύ άλλων, «Το κουκί και το ρεβίθι», «Ο εχθρός λαός», «Πρόσωπα για βιολί και ορχήστρα», «Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού», «Ο μπαμπάς ο πόλεμος», «Ο επικήδειος, «Ο αόρατος θίασος», «Ο δρόμος περνά από μέσα», «Γράμμα στον Ορέστη», «Ο δείπνος», «Πάροδος Θηβών», «Στη χώρα Ίψεν», «Η Στέλλα με τα κόκκινα γάντια», «Η τελευταία πράξη», «Μια συνάντηση κάπου αλλού», «Μια κωμωδία», «Οι δύσκολες νύχτες του κυρίου Θωμά», «Η αυλή των θαυμάτων».
Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, όμως έγραψε και πολλά σενάρια για τον κινηματογράφο, με διασημότερο όλων, τη «Στέλλα», έργο που έγραψε για τη Μελίνα Μερκούρη. Δικά του είναι ακόμα, «Το ποτάμι» του Νίκου Κούνδουρου, «Η αρπαγή της Περσεφόνης» του Γρηγόρη Γρηγορίου και «Κορίτσια στον ήλιο» του Βασίλη Γεωργιάδη.
Επίσης, έγραψε και τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη, του Μάνου Χατζιδάκι, του Σταύρου Ξαρχάκου, του Γιάννη Σπανού και του Νίκου Μαμαγκάκη.
Τέλος, έγραψε και το «Μαουτχάουζεν», τις αναμνήσεις του από τον εγκλεισμό του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ναζί, όπου έμεινε δυόμισι χρόνια.

Κάποιοι

Στις 12 Αυγούστου δεν πρόδωσαν μόνο εμένα αλλά όλη τη χώρα. Δεν στέρησαν μόνο από εμένα αλλά από όλη τη χώρα ένα μετάλλιο». Ποιοι το έκαναν αυτό; «Κάποιοι». «Κάποιοι που δεν ξέρουν πόσες θυσίες και πόσος κόπος χρειάζεται να βρίσκεσαι στην κορυφή 12 χρόνια». Δεν μπορούμε να ξέρουμε πόσοι ταυτίζονται με την αθλήτρια και θα ήθελαν να την δουν σε βάθρο. Το βέβαιον είναι ότι μαζί με όλους τους άλλους και ο ελληνικός πρωταθλητισμός έχει υπερβολική πλάκα, κυρίως σε ότι αφορά ιστορίες με εχθρούς των αθλητών. Κορυφαίο δείγμα αφήγησης η υπόθεση με την πορτοκαλάδα του αρσιβαρίστα όπου «κάποιος» του έριξε ντόπα στον χυμό για να τον ενοχοποιήσει. «Κάποιοι» άλλοι στον Άγιο Κοσμά παραβίασαν το παράθυρο της άλλης αθλήτριας και έριξαν στα συμπληρώματα διατροφής ένα απαγορευμένο δυναμωτικό. Πέρα από τους φανταστικούς εχθρούς επινοούνται και χαρακτήρες ηλιθίων, σαν κι αυτόν της Σου Λι, που της παράγγειλαν αμινοξέα κι εκείνη έστειλε Μ3.

Πιάνει το κόλπο εδώ σ’ αυτά τα χωράφια. Για όλα φταίνε τα συμφέροντα, οι Αμερικάνοι, οι Γερμανοί, ο ξένος παράγων, ο ξένος δάκτυλος, οι μασόνοι, οι Εβραίοι. «κάποιοι»…  Εμείς; Τι είναι αυτά που λέτε… Ποτέ!  Ποια χώρα και ποια φούμαρα. Αλλοίμονό μας που νομίζει κι ο κάθε εις ότι μπορεί να μας δουλεύει συνολικά. Μάθανε ότι φιλιόμαστε πλακώσανε κι οι γύφτοι.

Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου

Ανακαλύφθηκε και λειτουργεί στη χώρα μας χιλιάδες χρόνια. Είναι και αυτό όπως η δημοκρατία, η φιλοσοφία, η επιστήμη, εφεύρεση των προγόνων μας, η οποία προέκυψε από την καθημερινή ζωή και τους ευρύτερους προβληματισμούς τους. Χρησιμοποιήθηκε για να διδάξει την πόλη. Τα ίχνη θεάτρου στα αρχαία ερείπια και σήμερα αποτελούν ατράνταχτο επιχείρημα για την υψηλή πολιτιστική στάθμη των κατοίκων της.

Το έργο των αρχαίων Ελλήνων θεατρικών συγγραφέων ολοζώντανο και ανυπέρβλητο μέχρι τις μέρες μας. Η κατοπινή παραγωγή, όπως και σε πολλούς άλλους τομείς υποδεέστερη. Δεν είναι κακό που συχνά εισάγουμε σύγχρονα θεατρικά κείμενα για να διδάξουμε στις δικές μας σκηνές. Το κακό είναι ότι η δική μας θεατρική παραγωγή δεν είναι εξαγώγιμη. Φταίει βέβαια και η γλώσσα που δεν είναι ευρέως διαδεδομένη συν το ότι είμαστε έθνος «ανάδελφο». Παλαιότερα ο Κουν με το Θέατρο Τέχνης επέβαλε τους «Όρνιθες» και τους «Αχαρνής» στη μίζερη άρνηση της δική μας διανόησης και της κεντρικής εξουσίας με τους διθυράμβους που εισέπραττε στα θέατρα του κόσμου. Σήμερα μας έχει μείνει η Γιουροβίζιον και η υπέρτατη αρχή «να περνάμε καλά». Η κάθε εποχή κι ο Πολικός Αστέρας της. Η κάθε κοινωνία και οι προσανατολισμοί της.

Η θεατρική πράξη έχει τη μοναδική δύναμη της ζωντανής, της άμεσης επικοινωνίας του συγγραφέα, μέσω των ηθοποιών, με το κοινό. Οι διάλογοι είναι ζωντανοί και όχι εικονικοί, όπως στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο. Το «ψεύδος» του θεάτρου μεγαλοφυές. Ελάχιστα τα τεχνητά μέσα που χρησιμοποιεί σε σχέση με άλλες τέχνες. Όμως η δύναμη του μηνύματος που εκπέμπεται πολύ πιο καθαρή και ισχυρή ακόμα και από την ίδια την πραγματικότητα. Ποιος δεν θυμάται τον Φρύνιχο που έκανε το θέατρο να πέσει «ες δάκρυα» και τους Αθηναίους να του επιβάλλουν εξοντωτικό πρόστιμο γιατί τους υπενθύμισε οικεία κακά με το έργο του «Μιλήτου άλωσις»; Δεν είναι τυχαίο που οι περισσότεροι ηθοποιοί θεωρούν ότι καταξιώνονται στο σανίδι και όχι στο γυαλί ή το φιλμ.

Από το 1962 η 27^η Μαρτίου έχει καθιερωθεί από το Διεθνές Ινστιτούτου Θεάτρου ως  «Hμέρα του Θεάτρου». Την ημέρα αυτή πριν από τις παραστάσεις στα θέατρα  διαβάζεται το μήνυμα ενός ανθρώπου του θεάτρου στον οποίο το Ινστιτούτο τιμητικά αναθέτει τη σύνθεση. Μέχρι σήμερα σχετικά μηνύματα έχουν γράψει οι Ζαν Κοκτώ, Αρθουρ Μίλλερ, Λόρενς Ολίβιε, Ζαν-Λουί Μπαρώ, Πίτερ Μπρουκ, Πάμπλο Νερούδα, Ευγένιος Ιονέσκο, Λουκίνο Βισκόντι, Μάρτιν Εσλιν, Ιάκωβος Καμπανέλλης, Αριάν Μνουσκίν, Ρομπέρ Λεπάζ, Αουγκούστο Μποάλ, Τζούντιθ Ντεντς. Το φετινό μήνυμα έγραψε η Jessica A. Kaahw, συγγραφέας, ηθοποιός, σκηνοθέτης και πανεπιστημιακός, η οποία είναι ακόμα γνωστή και για το ανθρωπιστικό της έργο.

«Το θέατρο αποτελεί εκείνη την καθολική γλώσσα μέσω της οποίας μπορούμε να προωθήσουμε μηνύματα ειρήνης και συμφιλίωσης. Με την ενεργό συμμετοχή το θέατρο ενώνει πολλούς ανθρώπους που είναι έτοιμοι να αποδομήσουν προηγούμενες αντιλήψεις και, με αυτόν τον τρόπο, δίνει στον καθένα ξεχωριστά την ευκαιρία να ξαναγεννηθεί προκειμένου να πάρει αποφάσεις βασισμένες στην γνώση και στην πραγματικότητα που αποκαλύπτεται εκ νέου μπροστά του. Για να ευημερήσει το θέατρο, ανάμεσα σε άλλες μορφές τέχνης, πρέπει να κάνουμε ένα τολμηρό βήμα προς τα μπρος και να το ενσωματώσουμε στην καθημερινή ζωή, η οποία αντιμετωπίζει κρίσιμα θέματα συγκρούσεων και ειρήνης. Μπορεί να μην είναι η μόνη απάντηση που θα φέρει την ειρήνη, ωστόσο το θέατρο θα μπορούσε να αποτελέσει ουσιαστικό εργαλείο στις ειρηνευτικές αποστολές», σημειώνει μεταξύ άλλων στο μήνυμά της.
Οι μαθητές μας στα σχολεία διδάσκονται έργα των Ευριπίδη, Αισχύλου, Σοφοκλή και Αριστοφάνη ως λογοτεχνικά κείμενα. Αρκετές είναι ακόμα και οι παραστάσεις που ανεβαίνουν από μαθητικούς θιάσους με ποικίλο ρεπερτόριο. Το δικό μας 2^ο Γυμνάσιο Αγίου Νικολάου μετέχοντας στα 100 χρόνια από τη γέννηση του Νίκου Γκάτσου ετοιμάζει τη φετινή σχολική χρονιά μια πρωτότυπη θεατρική παράσταση που βασίστηκε σε γνωστά και άγνωστα πρόσωπα από αυτά που αναφέρονται στα τραγούδια του ποιητή. Ο τίτλος: «Φύσ’ αεράκι φύσα με». Στην ασφυξία της μίζερης καθημερινότητας που βιώνουμε, τον ζωογόνο αέρα της ποίησης και του θεάτρου τον έχουμε ανάγκη.

I.Σταμέλος

Stamelosioa@gmail.com

Χιούμορ πίσω από τα κάγκελα

-Τι γελάς βρε ηλίθιε;

-Τίποτα, κάτι θυμήθηκα  ...

Διαμάντια

Γενικό Άσμα

Ήμουνα στην παγκόσμια πρώτη του Canto General (Γενικό Άσμα) του Μίκη στους Ισπανικούς στίχους του Νομπελίστα Νερούδα, που έγινε τον Αύγουστο -αν δεν απατώμαι- του 1975 στο Καραϊσκάκη με την χορωδία της Γαλλικής Ραδιοφωνίας και τα κρουστά του Στρασβούργου με τους ίδιους ερμηνευτές (Φαραντούρη και Πανδή). Θυμάμαι τη βραδιά εκείνη στο κατάμεστο Καραϊσκάκη. Είχε πεθάνει ο Σοστακόβιτς ή την ίδια μέρα ή κάποια κοντά και κρατήθηκε γι' αυτό ενός λεπτού σιγή. Στο πρώτο μέρος είχε τα Επιφάνεια Αβέρωφ με τους ίδιους χορωδούς και τον Καλογιάννη.
Όσοι πήγαν στο Ηράκλειο την 25η Μαρτίου στη συναυλία με το ίδιο έργο αναφέρουν πολ΄΄υ κολακευτικά σχόλια. Κατενθουσιασμένοι. Πάντα τέτοια!

Μέχρις εδώ καλά πάμε

Toυ Κ. Μητρόπουλου

Δημοσιεύτηκε στο ΒΗΜΑ (27-3-11)

Απλοί στρατιώτες

Πώς να πάνε μπροστά τα κόμματα χωρίς στρατηγούς, αφού όλα τα στελέχη σε κάθε ευκαιρία δηλώνουν, ταπεινοφρόνως, απλοί στρατιώτες της παράταξης (ανεξαρτήτως του τι ενδομύχως φρονούν);

Αλιεύτηκε από τη στήλη του Ψυχογιού στο ΒΗΜΑ (27-3-11)

Το λαχείο

Λαχεία και Ταρζάν τραγουδούσε σε τρελές εποχές και μίζερα χρόνια ο Τσιτσάνης. Φευγάτα τραγούδια για φευγάτους. Πόσα χρόνια περάσανε από τότε που το πρωτοακούσαμε ... Αφιερωμένο στους φίλους τους παλιούς.

Γιορτές

Μυζυθροπιτοχοχλιδοσουβλακοβραδιά!

Τα μπράτσα και το πήδημα

Δεν οφελούν πια οι μυώνες

θέλει αγάπη θηριώδη

θέλει πήδημα τίγρισσας μες στις ιδέες

Οδ. Ελύτης, Μαρία Νεφέλη

Θανάσης Κουτρουβέλης

Γιάννης Σταμέλος, Θανάσης Κουτρουβέλης και ο δήμαρχος Σητείας Θοδωρής Πατεράκης, η φωτογραφία από την τελετή βράβευσης στη Σητεία

Ο αρχιτέκτονας Θανάσης Κουτρουβέλης σπούδασε Καλές Τέχνες στο King’s College και Αρχιτεκτονική στο Architectural Association, στο Λονδίνο. Το 1985 εκλέχτηκε μέλος του Βασιλικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής Βρετανίας RIBA. Για μικρές περιόδους ασχολήθηκε με την διδασκαλία Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού, την Ιστορία της Τέχνης και την Ιστορία του Κινηματογράφου. Από το 1976 ασχολείται με τη συλλογή και μελέτη επιστημονικών οργάνων και κυρίως οργάνων γεωμετρίας και σχεδίασης.

Το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών πρόσφατα (Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011) οργάνωσε μια σειρά εκδηλώσεων αφιερωμένες στον Κίρκινο και τη Γεωμετρία με αφορμή την έκθεση των γεωμετρικών οργάνων της συλλογή του.

Με αφορμή τη βράβευση στο νομό μας των μαθητών που διακρίθηκαν στους φετινούς διαγωνισμούς της Μαθηματικής Εταιρείας ο κ. Κουτρουβέλης υπήρξε κεντρικός ομιλητής με θέμα τις επιδράσεις της Γεωμετρίας στην Τέχνη και την Τεχνολογία. Στο ίδιο πλαίσιο είχαμε και την παρακάτω συνομιλία.

-Έχετε κάποιους δεσμούς με την Κρήτη; Υπάρχει η Κρήτη στη συλλογή σας;

-Βεβαίως. Ο γιός μου είναι κατά το ήμισυ Κρητικός. Ερχόμαστε κάθε χρόνο για διακοπές. Η Κρήτη υπάρχει παντού σε κάθε πολιτισμικό στοιχείο στη Μεσόγειο. Ο Δαίδαλος, το δημιούργημά του ο Τάλως και το ανίψι του ο Κίρκινος πιστώνονται με την πατρότητα των σημαντικότερων εργαλείων στην υπηρεσία του ανθρώπου. Μέσα σ’ αυτά είναι και ο διαβήτης. Μπορεί να μην είναι γέννημα και θρέμμα Κρητικοί αλλά σίγουρα αποτελούν ένα σημαντικό τμήμα της Μινωικής μυθοπλασίας.

- Ήσασταν καλός μαθητής στα μαθηματικά στο σχολείο;

-Γεωμετρία 19, Στερεομετρία 20’ , Άλγεβρα 14, Τριγωνομετρία 7. Ξεχνούσα πάντοτε τους τύπους κι έκανα λάθη στις πράξεις. Σήμερα το λένε δυσλεξία.

-Από μικρός είχατε το «πάθος» του συλλέκτη;

-Ναι, πρέπει να είναι γονίδιο.

-Υπάρχουν κι άλλοι συλλέκτες γεωμετρικών οργάνων στην Ελλάδα;

-Υπάρχουν. Πρόσφατα μάλιστα δόθηκε μια συλλογή λογαριθμικών κανόνων στο Μουσείο Μπενάκη.

-Τι είναι αυτό που προκαλεί κάποιον να γίνει συλλέκτης γεωμετρικών οργάνων;

-Σίγουρα το ενδιαφέρον του για το σχέδιο και τη γεωμετρία. Έχουμε και διάφορες ενδιαφέρουσες περιπτώσεις, όπως ένας Άγγλος μεγαλοτραπεζίτης που ήθελε να γίνει αρχιτέκτων και για κάποιους λόγους δεν πραγματοποίησε την επιθυμία του και ο οποίος έχει μια από τις σημαντικότερες ιδιωτικές συλλογές.

-Είστε ένας από τους γνωστότερους συλλέκτες στον κόσμο στα γεωμετρικά όργανα. Το κλίμα παγκοσμίως πώς είναι σχετικά;

-Όχι δεν είμαι καθόλου γνωστός. Οι συλλέκτες κρύβονται για πολλούς λόγους που είναι προφανείς. Ακόμα και σε δημοπρασίες βρίσκονται πίσω από κάποιον άλλο ή πίσω από το τηλέφωνο. Οι έμποροι σε αντιμετωπίζουν σαν έναν εξαρτημένο από το πάθος του και σε εκμεταλλεύονται. Κάποια στιγμή απλά θεώρησα ότι ήρθε η ώρα που θα έπρεπε η συλλογή μου να εκπληρώσει το σκοπό της. Εμείς απλά προσπαθήσαμε να φυλάξουμε κάποια πράγματα για να τα παραδώσουμε  στην επόμενη γενιά. Η δόξα ενός βιολιού Stradivarius ανήκει στον μέγα κατασκευαστή του και σε αυτόν που μπορεί με το δοξάρι του να το κάνει να λαλήσει και να αγγίξει την ψυχή μας. Τα τελευταία χρόνια διεθνώς υπάρχει μια στροφή προς την Ιστορία και τη φιλοσοφία των επιστημών γενικότερα. Έχω την αίσθηση ότι η σχετική αποσιώπηση, λόγω των υπολογιστών, μυθοποίησε ή ενδεχομένως και να δαιμονοποίησε τα κλασικά όργανα. Σήμερα ακόμα και η αστρονομική παρατήρηση γίνεται μέσω της οθόνης ενός υπολογιστή ενώ κάπου μακριά ένα «ταψί» παίρνει τις πληροφορίες. Όμως η αίσθηση του ουρανού μέσα από το σύστημα ενός κλασικού τηλεσκοπίου είναι διαφορετική. Αν για παράδειγμα βρεθείς στο θόλο ενός παλιού αστεροσκοπείου, όπως αυτό του Hansen στο λόφο των μουσών, νύχτα, και κοιτάξεις μέσα από ένα παλιό οπτικό τηλεσκόπιο του 19^ου αιώνα τη Σελήνη, οι πληροφορίες ναι μεν μπορεί να είναι λιγοστές, όμως η σχέση σου τη στιγμή εκείνη με το σύμπαν μοναδική.

-Σε αρκετές χώρες υπάρχουν σχετικά μουσεία, στην Ελλάδα;

-Σχεδόν όλες οι Ευρωπαϊκές χώρες έχουν ειδικά μουσεία ακόμα και αυτές που δεν είχαν φτιάχνουν, όπως για παράδειγμα τελευταία η Ισπανία και η Πορτογαλία. Μιλάμε βέβαια για μουσεία και όχι για τεχνολογικά πάρκα, τα οποία είναι πολύ ενδιαφέροντα αλλά είναι άλλη ιστορία. Ένα τέτοιο φτιάχτηκε στη Θεσσαλονίκη και μάλιστα είναι πάρα πολύ ωραίο. Μουσείο όμως δεν έχουμε διότι απλά δεν υπάρχουν τα εκθέματα που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν κάτι τέτοιο. Και η συλλογή τους αυτή τη στιγμή είναι πάρα πολύ δύσκολη. Μόνο ένας ιδιώτης θα μπορούσε να το κάνει. Μην ξεχνάτε το Μουσείο Γαλιλαίου, το Μουσείο Επιστημών στη Φλωρεντία όπως ονομάζεται σήμερα, είχε για προίκα τη συλλογή των Μεδίκων από τον 16^ο αιώνα. Εμείς έχουμε το σημαντικότερο εύρημα, τον μηχανισμό των Αντικυθήρων, αλλά χωρίς ειδικό μουσείο.

-Υπάρχει σχετική βιβλιογραφία;

-Βέβαια υπάρχει και πολύ παλιά. Πρέπει να περιλάβει κανείς σ’ αυτήν τους Έλληνες. Από τον Θαλή και τον Ευκλείδη μέχρι τον Αρχιμήδη και τον Ήρωνα. Μετά βέβαια έχουμε το μεγάλο επίτευγμα της τυπογραφίας. Για ένα μόνο γεωμετρικό όργανο τον 17^ο αιώνα έχουμε 44 εκδόσεις σε όλη την Ευρώπη.

-Το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών πρόσφατα οργάνωσε μια σειρά εκδηλώσεων αφιερωμένες στον Κίρκινο και τη Γεωμετρία με αφορμή την έκθεση των γεωμετρικών οργάνων της συλλογή σας, πώς προέκυψαν αυτές;

-Η οργάνωση των ομιλιών ήταν ευθύνη του Ε.Ι.Ε. και ειδικά της ομάδας του κ. Θύμιου Νικολαΐδη.

-Υπάρχουν ειδικές ομάδες που ζητούν να μάθουν για τα όργανα και την ιστορία τους;  

-Ο τεχνικός κόσμος είναι πάντοτε μια μεγάλη ομάδα που ενδιαφέρεται. Αυτό που μου έκανε μεγάλη εντύπωση ήταν η ανταπόκριση των εκπαιδευτικών και κυρίως των μαθηματικών. Όλοι δε αναφέρουν με θλίψη ότι η Ευκλείδειος  Γεωμετρία δεν διδάσκεται πλέον στα Γυμνάσια όπως παλιότερα και αναφέρονταν στο πόσο σημαντικό είναι αυτό το κενό σήμερα.

-Τι ρόλο πιστεύετε ότι έπαιξαν τα γεωμετρικά όργανα στην Τέχνη και την επιστήμη;

- Η σχέση οργάνων Τέχνης και Επιστήμης είναι αμφίδρομη. Αυτή η σχέση ήταν και είναι ο βασικότερος λόγος ύπαρξης της συλλογής. Μέχρι σήμερα σχεδόν όλοι οι μελετητές αντιμετώπισαν τα όργανα σαν εργαλεία που βοηθούσαν στην ολοκλήρωση κάποιου έργο. Μπέρδευαν το ακριβές σχέδιο κατασκευής ή παρουσίασης αν θέλετε που και το CAD μπορεί να εκτελέσει με τον καλλίτερο δυνατό τρόπο, με το σχέδιο και τη σύνθεση. Τον δημιουργικό τρόπο σκέψης δηλαδή ενός καλλιτέχνη ή ενός επιστήμονα. Δεν έχει δοθεί αρκετή σημασία πιστεύω στη συνεισφορά των οργάνων στον τρόπο σύνθεσης. Η γεωμετρική μέτρηση ενός διαστήματος ή η διχοτόμησή του είναι μια εντελώς διαφορετική διεργασία από την αλγεβρική και σε αυτό το όργανο παίζει καθοριστικό ρόλο.

Το όργανο υπαγορεύει ένα τρόπο σχεδίασης. Αυτός με τη σειρά του διαμορφώνει ένα τρόπο σκέψης και είναι αυτό που καθορίζει τη δημιουργία. Μέσα από τη συνεχή παιδεία και τη χρήση των οργάνων, όπως ακριβώς με ένα μουσικό όργανο,  εμπεδώνεται βιωματικά ο λόγος, η αρμονία, το μέτρο, ο ρυθμός. Διαμορφώνουν το όλο του καλλιτέχνη, τον συγχρονίζουν με την κοσμική αρμονία που καλείται να εκφράσει. Αυτό δεν μπορεί να γίνει με το CAD. Άλλο πράγμα η παραγωγή ήχου και άλλο ένα πραγματικό τσέλο να πάλλεται στην αγκαλιά του Ροστροπόβιτς.

-Σήμερα με την ανάπτυξη των υπολογιστών τι μέλλον βλέπετε να έχουν;

-Αν θέλεις να γνωρίσεις το Λονδίνο δεν χρησιμοποιείς το μετρό, πας με τα πόδια. Το μετρό είναι ότι καλλίτερο για να προλάβεις το αεροπλάνο. Οι υπολογιστές είναι καταπληκτικά εργαλεία για τον επαγγελματία για να έχει ακριβή σχέδια μετρημένα, κοστολόγια κλπ. Όχι μέσο παιδείας. Όσοι προτείνουν κάτι τέτοιο είναι απλά αγεωμέτρητοι. Δεν βάζεις πρώτο μάθημα στη Σχολή Καλών Τεχνών τη φωτογραφία, εκτός εάν δεν ξέρεις τίποτα από τέχνη και πολύ φοβάμαι ότι κάτι τέτοιο συμβαίνει.

-Τι σκέπτεσθαι για το μέλλον της συλλογής σας;

-Η συλλογή δεν είναι ποτέ μια εύκολη υπόθεση. Απαιτεί πολύ χρόνο και κόπο. Μερικές φορές πρέπει να απαρνηθείς βασικές βιοποριστικές σου ανάγκες. Βέβαια αυτό το κάνεις χωρίς να σκέφτεσαι γιατί αν το σκεφτείς τότε δεν είσαι συλλέκτης. Το κόστος δεν το πληρώνεις μόνος σου, το πληρώνουν όλοι οι άνθρωποι που είναι γύρω σου. Κανείς συλλέκτης δεν θέλει τη συλλογή του να σκορπίζεται και σίγουρα πάντα αναζητά κάποια στέγη. Εάν κάποια στιγμή κάποιος πιτσιρικάς περάσει από κάπου και τη δει και πει μέσα του «αυτή δεν είναι τίποτα ρε μεγάλε. Εγώ όταν μεγαλώσω θα δεις τι θα μαζέψω» τότε θα έχω κερδίσει τον παράδεισο.

-Σας ευχαριστώ πολύ.

-Εγώ σας ευχαριστώ για την κουβέντα και την πρόσκληση στο Λασίθι.

Στο ίδιο έργο θεατές

Στην ποιότητα του θεάτρου της δημόσιας ζωής είναι το πρόβλημα. Άλλος γιαουρτώνει, άλλος απειλεί, άλλος ακκίζεται δημόσια κ.ο.κ. Όλοι τους γνωρίζουν ενδόμυχα ότι μ’ αυτά και μ’ αυτά δεν λύνονται τα προβλήματα που έχουν συσσωρευτεί και εξ αιτίας τέτοιων συμπεριφορών και τα οποία ταλανίζουν τις κοινωνίες μας, μικρές και την κοινωνία στο σύνολό της.

Απλά παίζουν το ρόλο τους για να κερδίσουν τα 8 λεπτά της δημοσιότητας που τους αναλογούν, όπως το διατύπωσε πρώτος ο Γουόρχολ. Παίζουν για να επιβεβαιώσουν ότι δεν νοιάζονται για την πραγματική λύση των προβλημάτων αλλά για να συγκεντρώσουν τις κάμερες πάνω τους.

Οι μεν πουλάνε φούμαρα και οι δε πετούν γιαούρτια και προπηλακίζουν συλλήβδην δικαίους και αδίκους. Τι γίνεται όμως έτσι; Υπάρχει ελπίδα διεξόδου από τον φαύλο κύκλο; Δεν είναι ότι μας λείπουν τα λεφτά, περισσότερο μας λείπουν και οι ιδέες. Και αλήθεια τι από τα δυο επείγει να βρεθεί πρώτο;

Στον πάτο

Toυ Κ. Μητρόπουλου

Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ (19-3-11)

Κότες

Υπεγράφη από το Πρόεδρο της Δημοκρατίας το σχετικό διάταγμα για την ίδρυση εφετειακής έδρας στο Ηράκλειο, αίτημα πολλών δεκάδων χρόνων των κατοίκων της Ανατολικής Κρήτης, καθότι για όλο το νησί υπάρχει μόνο ένα Εφετείο στα Χανιά.

Στα απόνερα της υπογραφής:

Τη σιγουριά του ότι τελικά δε θα γίνει το Εφετείο στο Ηράκλειο εξέφρασε στο κεντρικό δελτίο της τηλεόρασης Creta ο πρώην υπουργός και τώρα ανεξάρτητος βουλευτής Χανίων Χρήστος Μαρκογιαννάκης. Ερωτηθείς για το πού βασίζει την εκτίμησή του αυτή απάντησε "στην πολιτική μου διαίσθηση".

"Την Δευτέρα το πρωί θα βρίσκομαι έξω από το γραφείο του Προέδρου της Βουλής περιμένοντας και τους συναδέλφους μου (...) για να τηρήσουμε το Πρωτόκολλο τιμής, που σημαίνει και την παραίτησή μας. Αν δεν προχωρήσουν σε αυτό τότε έχουμε να κάνουμε με κότες". 

Λογική τετράγωνη. Φρασεολογία θύρας 13. Με γεια μας, ως λαός, κράτος και έθνος. Θα μου πεις ότι δεν είναι όλοι ίδιοι, αλλά ο μάγκας είναι τέως υπουργός...  Αν αφαιρέσεις το όνομα από τις δηλώσεις που θα σου πάει το μυαλό;

Καλά εσύ την έκανες νωρίς

Πνεύμα αλήτικο

Της σκοτώσανε το παιδί και πάνω από 6 χρόνια τη σκοτώνουν τη γυναίκα μαρτυρικά κάθε τρεις και μία τραβώντας την στα δικαστήρια και ρίχνοντας λάδι στο προσωπικό της δράμα. Δεν μπορεί να βρεθεί κάποιος να δώσει κάποιο τέλος σ' αυτό το μαρτύριο της μητέρας του Άλεξ;

Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα

Πάει κι ο Μανόλης

Τον μάθαμε από το «ΑΒΓΟ» το πιο γκαγκά περιοδικό των Βαλκανίων, όπως δήλωνε. Με την «εκδίκηση της γυφτιάς» έκανε το μπαμ και αργότερα τα «δήθεν». Με τον Ξυδάκη και τα δύο. Κατόπιν με τον Νικολόπουλο διαμαρτυρόταν ότι όλο νόμους κι αστυνόμους και σπανίως υπονόμους έχουμε.

Με τον άλλο φίλο το Λοΐζο μετά βγάλανε τα τραγούδια της Χαρούλας που ήθελε να βάλει εξώφυλλο το 2Μ+Χ και να κάνει το εξώφυλλο εξίσωση. Τότε στο ραφείο του Γιώργου…

Άλλο η Ελλάδα κι άλλο οι Έλληνες μας επεσήμανε. Καλό ταξίδι Μανόλη.

Αχ Σοφοκλή!

Aπ’ τους θεσμούς που σπάρθηκαν
και φύτρωσαν, και βλάστησαν,
κανένα δε θα βρεις
χειρότερο απ΄ το χρήμα.
.
Αν μπεις σε χώρα έρημη,
σε τόπο ρημαγμένο,
κι αν εύρεις σπίτια άψυχα
δίχως ζωής ανάσα,
το χρήμα τα κατάστρεψε,
και τα καν’ όλα λίμπα.
.
Και των ανθρώπων το μυαλό
συνέχεια δασκαλεύει
του ολέθρου ο εκμαυλιστής,
ο ακόρεστος ο πλούτος,
να τον θηρεύουν άπληστα,
την ύλη να λατρεύουν.
.
Κι αυτοί, οπού πριν
είχαν σωστά τα φρένα
για το καλό και το σωστό,
την ανθρωπιά, το δίκιο,
πανούργοι γίναν,
άδικοι και πονηροί και πλάνοι.

Σοφοκλή «Αντιγόνη» στ. 295-301

Κασέτες και δισκέτες

Κασέτες ο Κούγιας, δισκέτες η Ελευθεροτυπία. Πόσο πίσω έχουν μείνει τεχνολογικά άνθρωποι και εφημερίδες που θέλουν να λένε ότι βρίσκονται στην πρωτοπορία.

Πώς μας ήρθε στο μυαλό ο Βαρβιτσιώτης -υπουργός Αμύνης τότε- που μίλαγε επί μακρόν για τον κομπιούτορα.

Γνώση ορολογίας. Πράγματι χαμηλή γνώση αλλά όταν θέλεις να είσαι σύγχρονος τουλάχιστον ρωτάς.

Μ' αυτά που ακούγονται και γράφονται ακόμα και οι πιτσιρικάδες γελάνε.

Χειμέρεια τα πράγματα

Καθαρή Δευτέρα, λευκή Τρίτη. Μαύρες μέρες.

Επανάσταση ή συνέχεια με άλλα μέσα;

Η ενημέρωση στη μπλογκόσφαιρα: Επανάσταση ή συνέχεια με άλλα μέσα;

Παραθέτουμε μερικά ενδιαφέροντα αποσπάσματα από τη διάλεξη της blogger «ψιλικατζούς» σε σχετική διάλεξή της στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Το πλήρες κείμενο στη διεύθυνση: X-PSILIKATZOY

·         Πλέον διαβάζουμε

·         Πλέον γράφουμε

·         Πλέον σχολιάζουμε

Παλιότερα όταν έβλεπα ειδήσεις στην τηλεόραση ένιωθα πως με είχαν κλείσει σε ένα κελί με γυάλινα παράθυρα. Όσο κι αν φώναζα κανείς δεν θα άκουγε μέσα από το γυαλί, παρά συνέχιζε απτόητος τον παράλογο μονόλογό του, απολαμβάνοντας μάλιστα κύρος και περίοπτη θέση στη δημόσια ζωή. Και παρόλο που με παρότρυναν να την κλείνω, εγώ δεν το ήθελα αυτό. Ήθελα να ενημερώνομαι, να τους ακούω όλους αλλά να μπορώ να απαντώ. Ε, αυτό πλέον το κάνω. Και μάλιστα δημόσια. Όπως έχει πει και ένας μπλόγκερ: “Είχαμε χάσει το παγκάκι στην πλατεία και τώρα το ξαναβρήκαμε”. Έτσι ακριβώς είναι. Χαρίζαμε κύρος δια της αναγκαστικής θέασης και της παθητικής κατανάλωσης και καταπίναμε διαρκώς και περισσότερα, χωρίς καμία απολύτως δυνατότητα σχολιασμού. Σύμφωνα με τον καθηγητή Μάρτιν Χίλμπερτ, ο μέσος άνθρωπος σήμερα παράγει στοιχεία ισοδύναμα έξι εφημερίδων.

·         Πλέον κάνουμε διάλογο

Είναι δύσκολο τουλάχιστον για εμένα να μην διακόψω έστω και μία φορά τον συνομιλητή μου, να μην φωνάξω, να μην φορτώσω τα λόγια μου με γκριμάτσες ή χειρονομίες για τους δώσω περισσότερη βαρύτητα. Αυτά τα χάσαμε με τον γραπτό λόγο. Εδώ δεν έχει φωνές και βαβούρα. Περιμένεις αναγκαστικά τους άλλους να ολοκληρώσουν τις θέσεις τους για να εκθέσεις τις δικές σου, ενώ πρέπει οπωσδήποτε να έχεις επιχειρήματα, παραπομπές και πηγές. Οι αερολογίες και το τεντωμένο δάχτυλο, υπάρχουν όπως παντού, αλλά δεν ενισχύουν την άποψή σου καθώς θα διαπιστώσεις ότι τα άδεια ή τα μεγάλα λόγια ανάμεσα σε τόσες πολλές επιλογές, ισοδυναμούν με το απόλυτο τίποτα. Είναι σαν να μην μίλησες.

·         Πλέον διασταυρώνουμε

·         Πλέον συνομιλούμε με όλους

·         Πλέον ενδιαφερόμαστε για τα κοινά

Δεν με ενδιέφερε παλιότερα η πολιτική ενώ δεν είχα ποτέ τη δυνατότητα να κοινοποιήσω ότι έπεφτε στην αντίληψή μου, τα θέματα της δικής μου καθημερινότητας, τα κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζω. Όλα αυτά άλλαξαν. Ένα κείμενό μου για την κατάσταση που επικρατεί στο σύστημα υιοθεσιών, ευαισθητοποίησε αρκετούς αναγνώστες, έφερε ένα άρθρο σε μία εφημερίδα, δημιούργησε ένα μπλογκ συλλογής υπογραφών για να αλλάξει η νομοθεσία των υιοθεσιών και κατέληξε σε μία επερώτηση στην βουλή από την κα Δαμανάκη. Και αυτό, ήταν μόνο ένα μικρό παράδειγμα.
Στο θέμα λοιπόν της σημερινής συνάντησης, “Η ενημέρωση στη μπλογκόσφαιρα: Επανάσταση ή συνέχεια με άλλα μέσα;” θα είχα να απαντήσω τουλάχιστον ως προς εμένα: συνέχεια τίνος; Η διάδρασή μου με την κοινωνία και τους πολίτες της είναι πλέον γεγονός και επανάσταση ή όχι, δεν αποτελεί συνέχεια αλλά κάτι εντελώς νέο.
Πέρα όμως από όλες τις παραπάνω νέες καταστάσεις που βίωσα και βιώνω, με την ιδιότητα ενός πολίτη που έχει πλέον ένα βήμα - και που θέλησα να θίξω γιατί είμαι σίγουρη ότι πολλοί δεν γνωρίζετε πως παρόμοια πράγματα βιώνουν οι περισσότεροι απλοί χρήστες του διαδικτύου, - οφείλω να παραδεχθώ, ότι μεγάλο μέρος των μπλογκς αλλά και γενικά του ίντερνετ, ανήκει πλέον και στα παραδοσιακά μέσα.
Στα πρώτα χρόνια του μπλόγκινγκ στην Ελλάδα, έπειτα από τις εκδηλώσεις λατρείας των δημοσιογράφων για τα μπλογκς, ξεκίνησε ένας “πόλεμος” καθώς ήταν γενικευμένη η αίσθηση ότι τα μπλογκς δημιουργήθηκαν για να αντικαταστήσουν τη δημοσιογραφία. Είχα παρατηρήσει ότι όσο λιγότερο σοβαρή δημοσιογραφία έχεις, τόσο σοβαρότερος είναι ο πόλεμος εναντίον των μπλογκς και της λεγόμενης “δημοσιογραφίας των πολιτών”. Και δεν είχα άδικο, καθώς το αμέσως επόμενο λογικό βήμα ήταν, να κατακλυστεί η μπλογκόσφαιρα από τα λεγόμενα ενημερωτικά και αποκαλυπτικά μπλογκς. Ό,τι άξιζε στο νέο μέσον, η ανωνυμία, ο ελεύθερος σχολιασμός, η απλή γλώσσα, η άμεση δημοσίευση, ήταν αυτό ακριβώς που εκμεταλλεύτηκαν αλλά και που γύρισε μπούμερανγκ.
Οι αντιδράσεις των παραδοσιακών μέσων ήταν ακραίες. “Ασυδοσία”, “κίνδυνος”, “εκβιασμός”, “συμμορίες” ήταν οι λέξεις που περιέγραφαν το διαδίκτυο και τη μπλογκόσφαιρα εν γένει καθώς μας είχε πάρει όλους η μπάλα. Το αποτέλεσμα, άπειρες δημοσιεύσεις ζητώντας από την μπλογκόσφαιρα να αντιδράσει απέναντι στον φασισμό και στην καταπάτηση της ελευθερίας του λόγου. Η μπλογκόσφαιρα γέλασε πολύ.
Γιατί τόσος θόρυβος;
Η διαφημιστική πίτα μοιράστηκε εκ νέου. Και όσο τα παραδοσιακά μέσα προσπαθούσαν να κερδίσουν μία θέση στο νέο αυτό δύσκολο μέσο, τα λεγόμενα “ενημερωτικά μπλογκ” ανώνυμων προφανώς δημοσιογράφων, προσέφεραν άρτο και θεάματα. Κίτρινες, ροζ ειδήσεις, ανεπιβεβαίωτες φήμες, πολλά προσεχώς, αυτοαναφορικότητα και μάχη για τη δημοτικότητα και τα κλικς. Ζήσαμε μεγάλες στιγμές. “Δείτε ποιανής έχει ιδρώσει η μασχάλη”, “το επόμενο διαζύγιο που θα συζητηθεί”.
Όμως δεν ήταν τόσο πολύ κακό αυτό. Το πλήθος προτού ωριμάσει και εκπαιδευτεί, είναι λογικό να ψάξει τα γνώριμα. Όσο η αισθητική σου, η νοοτροπία σου, ο τρόπος που μιλάς και τα μηνύματα που θες να μεταδώσεις, ταιριάζουν σε ό,τι έκανες μέχρι χθες, τόσο πιο πιθανό είναι να σε ακολουθήσει το κοινό σου και στο νέο μέσο. Ο τηλεθεατής του σταρ, ο γκρούπι του Αυτιά, ο ακροατής του Τράγκα, δε γίνεται να αλλάξει τις συνήθειές του από τη μια μέρα στην άλλη. Είτε στα μπλογκς, είτε στο youtube, είτε στο facebook και το twitter, τα δικά του είδωλα θα ψάξει. Μέχρι που θα του γκρεμιστούν. Γιατί αυτό κάνει το διαδίκτυο. Χαβαλέ, γκρεμίζοντας κυρίως άδεια είδωλα.
Κάνει όμως και κάτι άλλο. Τεστάρει όλα τα μέσα στη φωτιά. Φωτιά, διότι το ίντερνετ, αντί για “συνέχεια με άλλα μέσα”, αποδείχθηκε συνέχεια σε σατανικά μέσα. Γιατί;
Οτιδήποτε δημοσιεύσεις δεν σβήνει, θα μείνει για πάντα ακόμη κι αν το εξαφανίσεις την επόμενη στιγμή, θα διασταυρωθεί, θα σχολιαστεί ελεύθερα, οι ανακρίβειές σου θα καταριφθούν με ένα link στην πηγή, τα ντοκουμέντα και τις μαρτυρίες, το όνομά σου δεν θα έχει καμία σημασία, το κοινό σου θα εκπαιδεύεται γοργά και θα ζητάει όλο και περισσότερα... και όλα αυτά, δημόσια. Χώρια που πρέπει να φτιάξεις και την αισθητική σου γιατί όσο πιο κακή είναι, τόσο περισσότερο θυμίζεις στον χρήστη εκείνα τα sites που κολλάς ιούς.
Πάμε πάλι στα βασικά: Υπό κανονικές συνθήκες τα παραδοσιακά μέσα είναι εκείνα που δίνουν την ενημέρωση και τις ειδήσεις, χρησιμοποιώντας ίσως ως πηγές τους τα μπλογκς. Υπό κανονικές συνθήκες τα μπλογκς κυρίως σχολιάζουν ειδήσεις και κοινωνικά θέματα και ενίοτε παράγουν ενημέρωση χρησιμοποιώντας προσωπικές εμπειρίες. Όλα αυτά, υπό κανονικές συνθήκες. Στην Ελλάδα όμως σπάνια υπήρξαν.
Όχι, τα μπλογκς δεν είναι επανάσταση στην ενημέρωση ούτε όμως και συνέχειά της. Είναι προσωπικές αλήθειες που δεν νοιάζονται για την πρωτιά και ενίοτε υποπέφτουν στα ίδια ακριβώς ατοπήματα με τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης.
Τα ζητήματα που θέτουν οι πολέμιοι της δημοσιογραφίας των πολιτών είναι τέτοια που εγείρουν ερωτήματα και για την ενημέρωση όπως την ξέραμε.
Ενημέρωση στη μπλογκόσφαιρα....

·         Ναι, αλλά μήπως η δημοσιογραφία των πολιτών είναι αναξιόπιστη;

Ενίοτε, ναι. Σιγά το δύσκολο. Δεν το 'χουμε όμως αποκλειστικό προνόμιο. Το είδαμε για παράδειγμα, και στην εφημερίδα το Βήμα που δημοσίευσε άρθρο για την συνάντηση Καραμανλή – Ερντογάν με εκτενή σχολιασμό μάλιστα του κλίματος μεταξύ των δύο πρωθυπουργών ενώ η συνάντηση αυτή τελικά δεν είχε γίνει ποτέ. Υποτίθεται ότι όταν η δουλειά σου είναι η ενημέρωση, κοπιάζεις, δεν είναι προκάτ.

·         Ναι, αλλά μήπως η δημοσιογραφία των πολιτών είναι επιλεκτική;

Φυσικά και είναι. Δεν είμαστε υποχρεωμένοι να γράψουμε για όλα, ούτε και θέλουμε άλλωστε. Αλλά ούτε αυτό είναι αποκλειστικό προνόμιο της μπλογκόσφαιρας. Όταν πάνω από 10.000 κόσμου συγκεντρώθηκε στο Σύνταγμα στις 6 Φεβρουαρίου να διαδηλώσει για την κάρτα του πολίτη - που μπορεί να διαφωνώ με τους λόγους συγκέντρωσης αλλά θα ήθελα να το γνωρίζω-, κι εγώ με τη σειρά μου αναρρωτιέμαι κατά πόσο η ενημέρωση είναι ενημέρωση και όχι όπως στην μπλογκόσφαρα, πράγματα_που_μας_άρεσαν_και_θέλαμε_να_σας_δείξουμε ή έστω πράγματα_που_μισούμε_ελάτε_να_τα_κράξουμε. Τελικά τα παραδοσιακά μέσα έχουν κι άλλη μια κατηγορία, τα πράγματα_που_δεν_λέμε_άρα_δεν_έγιναν_ποτέ.

·         Ναι, αλλά μήπως η μπλογκόσφαιρα είναι γεμάτη αντιεπιστημονικά κείμενα, συνωμοσιολογίες και τρομολαγνίες;

Κυρίως αυτό. Τα παραδοσιακά μέσα απ΄την άλλη, συνήθως δεν είναι. Εκτός βέβαια από τις 30 Ιανουαρίου, όταν το Βήμα science, ένα υποτίθεται έγκυρο ένθετο εκλαϊκευμένης επιστήμης δημοσιεύει το άρθρο “Η Γη εκτός ελέγχου” που με στοιχειώδεις γνώσεις φυσικής, όπως απέδειξε το μπλογκ “μαύρο - όχι άλλο κάρβουνο” επρόκειτο για ίσως το πιο αστοιχείωτο, συνωμοσιολάγνο και αντιεπιστημονικό κείμενο τέτοιου είδους εντύπων.
Θέλετε κι άλλο παράδειγμα; Δεν υπήρχε ημέρα πέρισυ που να μην ενημερώνει η τηλεόραση για τον αριθμό των θυμάτων της νέας γρίπης. Το ίδιο έκαναν και κάποια μπλογκς αλλά αν ήθελες να το ψάξεις θα έβρισκες στατιστικές και αποδείξεις πως η Η1Ν1 δεν ήταν περισσότερο θανατηφόρα. Αποτέλεσμα; Εμβολιοφοβία και συνωμοσιολογία. Παρόλες τις παροτρύνσεις, ελάχιστοι εμβολιάστηκαν και φέτος τα μέσα απορούν γιατί μας θέρισε.

·         Ναι, αλλά μήπως η μπλογκόσφαιρα είναι κατώτατου επιπέδου;

Η πλειοψηφία ναι, αλλά τουλάχιστον όσοι βλέπετε ακόμη τηλεόραση αποκλείεται να το προσάπτετε αυτό μόνο στην μπλογκόσφαιρα. Μέσω της τηλεόρασης για παράδειγμα, καθημερινά στα σαλόνια μας πωλούνται βιβλία επιστημονικής φαντασίας και αρχαιολαγνείας που παρουσιάζονται ως επιστήμη και ιστορία αντίστοιχα. Κι ενώ έχουμε πολλά σατιρικά μπλογκ των βιβλίων αυτών, όποιος τολμήσει να τα αποδελτιώσει, όπως π.χ. ο Αντώνης Τσιπρόπουλος του blogme.gr, καταλήγει στο αυτόφορο, με κατασχεμένο τον σκληρό και με χρεωκοπημένη επιχείρηση να παλεύει μέχρι σήμερα ενάντια στον τηλεβιβλιοπώλη που βρίσκεται ακόμη καθημερινά στα σαλόνια μας πουλώντας ανωτάτου επιπέδου επιστήμη. Ο Αντώνης απ΄την άλλη, δεν κατάφερε ποτέ να βρεθεί στα σαλόνια μας.

·         Ναι, αλλά μήπως η δημοσιογραφία των πολιτών δεν είναι πρωτότυπη αλλά αντιγραφή των ειδήσεων των παραδοσιακών μέσων;

Φυσικά και είναι τις περισσότερες φορές. Όλοι ξεμένουμε από θέματα όμως. Όπως π.χ. πριν λίγες μέρες η κα Ακρίτα. Σε άρθρο της στα Νέα θυμήθηκε τρία χρόνια μετά να θυμώσει με την γνωστή -ελαφρά κατά τη γνώμη μου- πρόταση του Κύπριου ευρωβουλευτή Μάριου Ματσάκη για την απλοποίηση της ελληνικής γλώσσας. Και έκλεισε το κείμενό της, με την ακόμη πιο γνωστή αλλά ποτέ γενομένη φράση του Κίσινγκερ. Ξέρετε, αυτή που λέει το τρομακτικό αλλά πιασάρικο: «Ο ελληνικός λαός δεν κυβερνιέται εύκολα! Γι’ αυτό πρέπει να τον πλήξουµε βαθιά στις πολιτισµικές του ρίζες. Τότε ίσως συνετιστεί». Το μόνο που θα είχα ίσως να προτείνω στα μπλογκς και ειδικά στα εθνικιστικού περιεχομένου, θα ήταν να βάζουν ημερομηνίες στα κείμενά τους για να ενημερώνεται σωστά ο δημοσιογράφος που έχει ξεμείνει από θέματα.
Θέλω να πω, ότι όλα τα παραπάνω και πολλά περισσότερα, δείχνουν ότι ενώ υπό κανονικές συνθήκες τα παραδοσιακά μέσα θα έπρεπε να δίνουν το παράδειγμα, αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Κι ενώ δεν θα 'πρεπε, εξισώνονται ευκολότατα με τα χειρότερα της μπλογκόσφαιρας. Ο πιο αστοιχείωτος χρήστης πλέον, είναι εύκολο να βρει τις ανακρίβειες και τα ατοπήματα, θα τα γράψει, θα τα συζητήσει, θα τα αναλύσει και θα βγάλει τα συμπεράσματά του, κάτι που μέχρι χθες δεν συνέβαινε. Ή μάλλον συνέβαινε αλλά όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό και όχι δημόσια. Αυτό, έχει ως αναγκαστικό επακόλουθο την σοβαρότερη αντιμετώπιση του κοινού κυρίως από τον φόβο του δημόσιου πλέον περίγελου.
Ένα μεγάλο βέβαια θέμα που τίθεται σε σχέση με τη μπλογκόσφαιρα και το ίντερνετ γενικότερα, είναι η ανωνυμία. Βλέπω συχνά στα παραδοσιακά μέσα εκτενέστατες αναφορές κατά της ανωνυμίας στην μπλογκόσφαιρα κυρίως, ζητώντας από το κράτος πολλά πράγματα, και εν τέλει την επιβολή κανόνων. Παραβλέποντας φυσικά το γεγονός ότι αρκετά άρθρα εφημερίδων, ειδικά τα πιο δηλητηριώδη και καίρια, είναι είτε ανυπόγραφα είτε χρησιμοποιούν ψευδώνυμο, θα ήθελα να ρωτήσω το εξής: γιατί η ανώνυμη άποψή μου είναι κατάπτυστη ενώ η κρυφή μου ψήφος καλοδεχούμενη; Επίσης, ποιός έχει ανάγκη να ρυθμίσει κάτι που ελέγχει ο ίδιος; Ποιος ακριβώς χρειάζεται κανόνες για να λειτουργήσει;
Θέλω να πω, ο παράνομος στον “έξω” κόσμο είναι το ίδιο παράνομος και “μέσα”. Τουλάχιστον τώρα που ωρίμασε το μέσον αυτό, τώρα που κάθε σπίτι σχεδόν έχει πρόσβαση στο ίντερνετ είναι περισσότερο σαφές πως ένα πληκτρολόγιο και μία οθόνη δεν μπορούν να σε κρύψουν ικανοποιητικά εάν έχεις σκοπό να παρανομήσεις. Ο κλέφτης, ο ψεύτης και ο συκοφάντης είτε θα απομονωθεί, είτε θα κυνηγηθεί. Εάν έχεις σκοπό να διαδώσεις κάτι παράνομο, είτε αρχίσεις να ταχυδρομείς ανώνυμες επιστολές, είτε να δημοσιεύεις στο διαδίκτυο, θα πρέπει να γνωρίζεις πως ενδέχεται να υποστείς κυρώσεις. Όμως το πρόβλημα με την ανωνυμία δεν έχει τόσο να κάνει με την σοβαρότητα αλλά με την σοβαροφάνεια. Είχαμε φτάσει στο σημείο η χαμηλή ποιότητα να είναι συνυφασμένη με την αθυροστομία, με την ανορθογραφία, τα greeklish ή με το αν βάζεις το όνομά σου κάτω από αυτά που λες. Όλα απόρροια του τηλεοπτικού καθωσπρεπισμού. Ξέρετε, ονοματεπώνυμο που αστράφτει, στρογγυλές κουβέντες, clean γενικότερα αισθητική και παράλληλα να εκστομίζονται με ωραία λόγια, τα πιο αισχρά πράγματα που πολύ σπάνια θα διαβάζατε όμως σε ένα μπλογκ.
Τα παραδοσιακά μέσα και οι αντιδράσεις τους, θυμίζουν λίγο-πολύ τους άνω των σαράντα, οι οποίοι, τουλάχιστον όταν πρωτογνώρισαν το διαδίκτυο τα έκαναν μαντάρα. Φταίει κυρίως που ήρθε ξαφνικά στη ζωή τους και δεν μεγάλωσαν με αυτό. Το αποτέλεσμα; Διαχώρισαν εντελώς την έξω ζωή τους από τη μέσα, ενώ το διαδίκτυο θα έπρεπε να είναι μιά προέκταση αυτής όπως συμβαίνει για τον υπόλοιπο κόσμο. Έτσι, το θεώρησαν παιχνίδι και κρυμμένοι πίσω από τις οθόνες τους, έκαναν όλα όσα δεν θα έκαναν ποτέ στην έξω ζωή. Και στη μπλογκόσφαιρα συγκεκριμένα; Παρεξηγούνταν εύκολα με τον γραπτό λόγο και έπαιρναν πολύ σοβαρά τον εαυτό τους, λες και αν κάποιος σου θίξει το τόσο σπουδαίο όνομα ή ψευδώνυμό σου είναι κάτι τραγικό. Κι αν έπαιρνες μετά αυτούς τους ανθρώπους και τους τους ρωτούσες κατ' ιδίαν τη γνώμη τους για το διαδίκτυο, υποστήριζαν τα χειρότερα για αυτό. “Όργανο του Σατανά”, “άντρο παιδεραστών”, όλοι τα 'χουμε ακούσει. Η ομοιότητα με την απόπειρα των μέσων να διεισδύσουν στο διαδίκτυο, τουλάχιστον για μένα, ήταν παραπάνω από προφανής.
Το γεγονός είναι, ότι σήμερα τα μέσα έχουν ένα ολοένα και ωριμότερο κοινό. Είτε στην έδρα τους, είτε στο διαδίκτυο. Ένα πιο απαιτητικό κοινό που σε κάθε ανακρίβεια ή παραπληροφόρηση, με ένα μονάχα link θα γκρεμίσει κύρος και δουλειά χρόνων, ένα κοινό που απομυθοποιεί, που σταματά σιγά σιγά να τοποθετεί ψηλά τον καθωσπρεπισμό ή τη σοβαροφάνεια και ψάχνει ουσία.
Εάν οι ειδήσεις που παράγεις και η ενημέρωση σου αντέχει τη διασταύρωση, τον ανοιχτό σχολιασμό και ενδεχομένως την κριτική, εάν έχεις την ωριμότητα να παραδεχθείς τα λάθη σου, εάν είσαι πρωτότυπος και εάν έχεις την σοβαρότητα να παραθέτεις πηγές και όχι να αντιγράφεις κατά γράμμα, την έλλειψη εγωισμού ώστε να χρησιμοποιείς παραπομπές και προσωπικές μαρτυρίες ή ντοκουμέντα, η μπλογκόσφαιρα και το νέο μέσο θα είναι το πολυτιμότερο εργαλείο που είχες ποτέ. Όχι ακριβώς επανάσταση, αλλά σε καμία περίπτωση συνέχεια με άλλα μέσα.

Προσοχή στα βάρη

Τυχερός ο κ. Ραγκούσης, ο κ. Βενιζέλος απλώς «θα ασκήσει πίεση» στο θέμα των απεργών πείνας, φαντάζεστε να έριχνε «όλο του το βάρος» στην υπόθεση»; Γράφει ο Διόδωρος στο ΒΗΜΑ.

Αισώπου μύθοι

Το μύθο του πονηρού γαϊδάρου που κουβαλούσε αλάτι κι έπεσε στο ποτάμι δήθεν τυχαία για να απαλλαγεί από το φορτίο του μας θύμισε η Ρίτσα Μασούρα στο σημερινό της άρθρο στην Καθημερινή.

«Η αλαζονεία μας» σημειώνει, «ο επιπόλαιος βηματισμός, η αδιαφορία για το κοινό καλό και το συμφέρον των πολλών, η επέκταση του «θεσμικού υπόκοσμου», όπως αποκαλείται ο φοροδιαφεύγων κόσμος, και η διολίσθηση σε παραπλανητικές, έμπλεες ρομαντισμού μειοψηφίες μας στέρησαν τη δυνατότητα να ρίξουμε γέφυρες με τις νέες γενιές. «Ο άνθρωπος», λέει ο Αίσωπος, «κουβαλάει πάντοτε δύο σακούλια πάνω του, το ένα μπροστά και τ’ άλλο πίσω. Στο μπροστινό πετάει τα λάθη των άλλων, ενώ στο πίσω, τα δικά του. Γι’ αυτό και δεν τα βλέπει ποτέ…». Αυτόν τον μύθο, όμως, δεν τον αφηγηθήκαμε στα παιδιά μας».

Στον αρχικό μύθο ο γάιδαρος τη δεύτερη φορά φορτώνεται με σφουγγάρια. Και όταν επαναλαμβάνει το κόλπο της πτώσης στο ποτάμι τα σφουγγάρια γεμίζουν νερό και τον παρασύρουν στον πάτο.

Από μύθους ένα σωρό. Μεγαλωμένοι στους μύθους είμαστε. Όμως «Οι μύθοι διδάσκουν, επισημαίνουν τα λάθη μας, αλλά παράλληλα μας αφαιρούν το δικαίωμα στην ορθολογική σκέψη, καλύπτοντας εύσχημα τα ελαττώματα της φυλής. Ο μύθος με τον αφέντη-χωρικό και τον γάιδαρο θα μπορούσε να παραπέμπει κατ’ ευθείαν στην τωρινή περιπέτεια του Έλληνα που νομίζει ότι με την κουτοπονηριά του θα ξεγελάσει όσους τον δανείζουν, θα σταθεί στην επιφάνεια του νερού και στο τέλος θα περάσει ατσαλάκωτος στην απέναντι όχθη του ποταμού. Αλλά θα ’πρεπε να ξέρει ότι δεν υπάρχουν εύκολα περάσματα απέναντι. Τα πάντα απαιτούν κόπο» επισημαίνεται στο άρθρο.

Η απορία μας είναι αν είμαστε έτοιμοι να διδαχθούμε από τα σφάλματά μας ακόμα και τώρα. Θέλει και αυτό μια ικανότητα, μια σοφία.

Προσοχή στη λαγάνα

Tου Κ. Μητρόπουλου

Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ (5-3-11)

Ένας δρόμος υπάρχει

Δεν έχουμε άλλο δρόμο, μόνο μπροστά μπορούμε να πάμε όπως λέει και ο Θεοδόσης Τάσιος.
Ο δρόμος όμως είναι δύσβατος. Θα ματώσουμε. Ας τον τραβήξουμε. Τα καραγκιοζιλίκια κάποτε τελειώνουν. Αυτά που δεκαετίες συνηθίζαμε, ανεβασμένοι σε τραπέζια και πίνοντας μέχρις εμετού πετώντας λουλούδια στα χάλια μας φαίνεται ότι θα τα κρατήσουμε ως ντροπιαστική ανάμνηση.
Το πρόβλημα όμως είναι ότι δεν ανεβήκαμε όλοι μαζί στα τραπέζια για να πληρώσουμε ρεφενέ.

Ευτυχώς...

Tου Κ. Μητρόπουλου

Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ (4-3-11)

Ο δε άντρας να φοβάται τη γυνή